Afvallen en ontbijt: is overslaan verstandig?

Het ontbijt is een heilig dingetje in de Nederlandse samenleving. Maar de laatste jaren sla ik het ontbijt over en pas ik met succes Intermittent Fasting toe. Door het ontbijt over te slaan lukte het mij om uiteindelijk om 14 kilo af te vallen.  Ik merkte eigenlijk dat ontbijten niet echt nodig was. Nog steeds pas ik dit toe om op gewicht te blijven en mezelf voor te bereiden op etentjes en borrels.

Het ontbijt staat bekend als een van de meest belangrijke maaltijden van de dag. De meeste mensen starten hun dag met een ontbijt en hoelang al niet wordt door experts en niet-experts  aangemoedigd om een goed ontbijt te nemen. Maar is ontbijten nu wel echt nodig? Waarom zou ik wel ontbijten en zijn er voordelen om het ontbijt over te slaan in periode van afvallen? In dit artikel gaan we in op een stukje geschiedenis over het ontbijten en waarom het zo gebruikelijk is maar vooral kijken we wat de voordelen zijn om het over te slaan.

Waar komt het woord ‘ontbijt’ vandaan?

Het woord ontbijt bestaat dus uit twee delen, ‘ont’ wat staat voor ‘voorgaand aan’ en ‘bijt’ wat staat voor buiten. Eigenlijk letterlijk vertaald ‘beginnen aan eten’. De Engelsen noemen het ‘breakfast’, wat letterlijk vertaald ‘stop het vasten’ is, dus beginnen met eten. De Engelse vertaling geeft gelijk ook goed aan waarom het misschien wel zonde om te ontbijten als het niet nodig is, je stopt tenslotte het vasten wat je misschien juist wel wilt doorzetten.

Werd er altijd al ontbeten?

Nee blijkbaar niet volgens deze pagina van Wikipedia over de historie van ontbijt. In de vroege Middeleeuwen werd namelijk helemaal niet ontbeten en alleen maar twee maaltijden per dag genuttigd, eentje in de middag en in de avond. Sterken nog, de kerken beschouwde het ontbijt als een religieuze zonde. Pas vanaf de 17e eeuw werd het ontbijt meer gebruikelijk en met name voor de rijken.

Roggebrood, stuk kaas en een slok bier. Dat was het ontbijt wat er vroeger werd genuttigd. Lekker stevig dus! Later werd er langzaam overgegaan naar warm eten waarbij ook vlees aan de maaltijd werd toegevoegd (komt hier het Engelse bacon en ei vandaag?). Brood werd dus later geïntroduceerd als ontbijt en nog steeds natuurlijk. Een goedkope en destijds ook een goed verkrijgbaar product wat ook nog eens lekker en praktisch was. Nog steeds wordt door de meeste in de ochtend een boterham gegeten of een crackers. Maar steeds vaker zie je ook andere producten als muesli met yogurt of nog steeds pap.

Waarom ontbijt jij eigenlijk?

Waarom mensen nu ontbijten heeft een aantal redenen, de voornaamste is denk ik wel omdat het nu eenmaal zo is. Iedereen vindt dat je moet ontbijten toch? Als je het ontbijt overslaat krijg je het wel te horen van je partner, collega’s of misschien je vader of moeder. De fabrikanten schreeuwen dat het ontbijt ‘de belangrijkste maaltijd van de dag is’. Ok, maar wat zijn dan wel redenen om te ontbijten?

• Je sport in de ochtend en daardoor is het verstandig om wat extra energie te nemen (maar overslaan is ook een optie)
• Je hebt fysiek werk waardoor het nodig is om de dag te starten met extra energie
• Vanwege gezondheidsredenen, bijvoorbeeld bij een lage bloeddruk of diabetes waardoor het beter is om kleinere maaltijden vaker te nuttigen

Er zijn dus verschillende lichamelijke redenen om wel te ontbijten, uiteraard kan het ook zo zijn dat je het gewoon lekker vindt en dat het een gezellig moment is samen met de familie.

stelling: Ontbijt is voor de meeste niet nodig

In het geval van ‘s-ochtends je auto instappen en naar het werk rijden, heb je dan ontbijt nodig? Sterker nog, waarschijnlijk stap je op dit moment helemaal niet meer de auto in en loop je vanuit je bed naar de studiekamer of eettafel om je laptop open te doen. Hoeveel energie heb je verbrand? En zou deze energie niet al aanwezig zijn in je lichaam van de maaltijd die je daarvoor in de avond hebt genuttigd? Niet nodig dus als je mij vraagt, het ontbijt kan prima worden overgeslagen. Maar waarom zou ik dat doen?

Afvallen en ontbijt overslaan: de voordelen

Het ontbijt overslaan is natuurlijk geen must, als je het lekker vindt om zo de dag te beginnen en je hebt nergens last van, lekker zo doorgaan. Worstel je met je gewicht en probeer je af te vallen, lees dan nu goed wat de voordelen zijn.

# Voordeel 1: langer CALORIEËN verbranden

Je trekt de periode van ‘niet eten’ langer door: je bent dus eigenlijk als het vasten als je na 8’en in de avond niet meer eet. Als je dan het ontbijt overslaat en je zou dus pas om 12.00 beginnen met eten, heb je 16 uur gevast. Alle tijd zonder eten geeft jou de mogelijkheid om langer door te gaan met verbranden

# Voordeel 2: sparen voor iets lekkers

Je ‘spaart’ calorieën voor later op de dag: een gemiddeld ontbijt volgens Voedingscentrum kost je zo’n 300-400 kcal die je of kunt besparen of later op de dag kunt inzetten voor iets lekkers. Twee wijntjes bij het eten: 300 kcal, stukje appeltaart: 350 kcal. Zonder schuldgevoel dus een lekker stuk taart kunnen nemen. 

# Voordeel 3: minder snel hongergevoel

Door het ontbijt over te slaan zul je merken dat je minder snel honger krijgt. Eigenlijk is het niet echt honger maar meer een ‘hongergevoel’. En tijdens het afvallen wil je dat zo lang mogelijk kunnen uitstellen. Het ontbijt overslaan gaat hierbij helpen.

ook wel intermittent fasting genoemd

Intermittent fasting is een populaire dieettrend die door vele wordt gevolgd waarbij dus op tijden niet wordt gegeten (vasten). Een van de methode is de ’16:8 aanpak’, waarbij je dus het ontbijt overslaat en verder niet meer eet tot aan de lunch. Dit is dus net zoals het ontbijt overslaan een krachtige methode om het vasten door te zetten en helpt bij het afvallen.

Hoe te starten met ontbijt overslaan?

Je kunt natuurlijk ‘cold turkey’ gaan en direct stoppen met het ontbijt te nemen. Dat heb ik ook gedaan omdat ik van mezelf wist het ontbijt echt nodig te hebben. Er zijn mensen die misselijk worden als ze in de ochtend niks eten, dus afhankelijk of je wel of geen ontbijter bent, kun je het ook langzaam opbouwen.

Stap 1: bouw langzaam op

Voordat je direct start, bouw het langzaam op. Start iedere dag een uur later met het ontbijt totdat je bij de lunch komt. Ben je zover dat je nog een uur van de lunch verwijdert bent, dan ben je klaar om volledig het ontbijt te skippen.

• Als je geen ontbijter bent, start direct. Zorg dat je goed blijft drinken. Koffie en thee mag, een kauwgumpje (suikervrij) ook. Voor de rest mag je niks eten
• Ben je wel een ontbijter, probeer dan je ontbijt iedere dag met een uur uit te stellen totdat je bij de middag bent

Stap 2: ben flexibel

Als je het toch niet helemaal red tot aan de lunch, ben dan flexibel. Zeker in gevallen waar je in de ochtend meer beweging hebt gehad, of de avond daarvoor niet goed gegeten hebt. Ga je zelf niet uithongeren met alle gevolgen nadien. Maar probeer goed het verschil tussen ‘hongergevoel’ en echte honger van elkaar te onderscheiden.

Stap 3 drink veel water (en wat koffie)

Veel water drinken zorgt ervoor dat je het hongergevoel beter kan onderdrukken. Koffie en thee kun je ook drinken en zal ook het hongergevoel onderdrukken.

ontbijt overslaan en afvallen, wat voor jou?

Ik ben van mening dat de meeste mensen het ontbijt niet echt nodig hebben en dat het een simpele manier is om minder te eten. Daarnaast is het een effectieve methode doordat je het vasten langer kunt doorzetten. Door het aantal eetmomenten te beperken heb je ook minder risico’s om teveel te eten en houd je dus grip op de hoeveelheid calorieën die je binnenkrijg. Wat denk je ervan? Start jij met het ontbijt overslaan?